Arazi Sanatı Mirası Toprak İşleri ve Manzarayı Şekillendiren Çevresel Heykeller

Arazi sanatı, 1960’larda ve 1970’lerde ortaya çıkan bir sanat türüdür. Organik malzemelerin kullanması ve çoğu zaman yere has eserlerin yaratılmasıyla karakterize edilir. Arazi sanatçıları çoğu zaman uzak bölgelerde çalışır ve eserleri çoğu zaman çevredeki ortamla etkileşime girer.

Toprak işleri, heykeller ve enstalasyonlar dahil olmak suretiyle birçok değişik arazi sanatı türü vardır. Toprak işleri, manzarayı değiştirerek açılan büyük ölçekli eserlerdir. Heykeller, kayalar, ağaçlar ve su şeklinde naturel malzemelerden yapılır. Enstalasyonlar, muayyen bir konumda açılan geçici eserlerdir.

Arazi sanatı, Minimalizm, Kavramsal Sanat ve Arte Povera şeklinde muhtelif sanat akımlarından etkilenmiştir. Ek olarak Frederick Law Olmsted ve Roberto Burle Marx şeklinde peyzaj mimarlarının faaliyetlerinden da etkilenmiştir.

Toprak sanatı çokça münakaşanın mevzusu olmuştur. Birtakım eleştirmenler bunun sanat olmadığını savunurken, ötekiler bunun yeni ve mühim bir anlatım biçimi bulunduğunu savunmaktadır. Toprak sanatı ek olarak çevresel tesiri sebebiyle de eleştirilmiştir.

Tartışmalara karşın, arazi sanatı sanat tarihinin mühim bir parçası halini aldı. Birçok çağıl sanatçının çalışmalarını etkiledi ve popüler bir anlatım biçimi olmaya devam ediyor.

Toprak Sanatı

Toprak sanatı, 1960’larda ve 1970’lerde Minimalizm ve Kavramsal Sanatın yükselişine bir reaksiyon olarak ortaya çıktı. Minimalist sanatçılar, temel unsurlarına indirgenmiş eserler yaratmakla ilgilenirken, Kavramsal sanatçılar fizyolojik nesneler yaratmaktan ziyade fikirleri keşfetmekle ilgileniyorlardı. Toprak sanatçıları, sanatın galeriler ve müzelerle sınırı olan olması gerektiği fikrini reddettiler. Organik dünya ile diyalog halinde olan eserler yaratmak istediler.

Toprak sanatının en eski örneklerinden biri Robert Smithson’ın Spiral Jetty’sidir (1970). Spiral Jetty, Utah’taki Büyük Tuz Gölü’nde bulunan büyük ölçekli bir toprak çalışmasıdır. Emek verme, 1.500 feet’ten uzun bir kaya spiralinden kaynaklanır. Smithson, Spiral Jetty’yi sanat ve tabiat arasındaki ilişkiyi keşfetmenin bir yolu olarak yarattı. Hem güzel bununla birlikte geçici bir emek verme yaratmak istiyordu.

Öteki mühim arazi sanatçıları içinde Michael Heizer, Nancy Holt ve Walter De Maria yer alır. Heizer, Double Negative (1969-70) ve City (1972-79) şeklinde büyük ölçekli toprak işleriyle tanınır. Holt, Sun Tunnels (1973-76) ve Axis (1977) şeklinde mekana has heykelleri ve enstalasyonlarıyla tanınır. De Maria, The Lightning Field (1977) şeklinde minimalist heykelleri ve enstalasyonlarıyla tanınır.

Arazi Sanatının Değişik Türleri

Toprak işleri, heykeller ve enstalasyonlar dahil olmak suretiyle birçok değişik arazi sanatı türü vardır. Toprak işleri, manzarayı değiştirerek açılan büyük ölçekli eserlerdir. Heykeller, kayalar, ağaçlar ve su şeklinde naturel malzemelerden yapılır. Enstalasyonlar, muayyen bir konumda açılan geçici eserlerdir.

Toprak işleri, en yaygın arazi sanatı türlerinden biridir. Çoğu zaman toprağı kazarak ya da yığarak oluşturulurlar. En meşhur toprak işlerinden bazıları Robert Smithson’ın Spiral Jetty (1970), Michael Heizer’ın Double Negative (1969-70) ve Nancy Holt’un Sun Tunnels’ıdır (1973-76).

Heykeller, bir öteki yaygın arazi sanatı türüdür. Çoğu zaman kayalar, ağaçlar ve su şeklinde naturel malzemelerden yapılırlar. En meşhur arazi heykellerinden bazıları içinde Andy Goldsworthy’nin Wood Line (1990), Richard Long’un A Line Made by Walking (1967) ve Christo ve Jeanne-Claude’un The Gates (2005) eserleri yer alır.

Kurulumlar, muayyen bir konumda yaratılan geçici çalışmalardır. Çoğu zaman fer, ses ve video kullanımını ihtiva ederler. En meşhur kara kurulumlarından bazıları James Turrell’in Roden Krateri (1977-günümüz), Olafur Eliasson’un Hava Durumu Projesi (2003) ve Marina Abramović’in Sanatçı Mevcuttur (2010)’dur.

Arazi Sanatında Kullanılan Malzemeler

Antet	Özellikler
Dünya sanatı	Kayalar, toprak ve bitkiler şeklinde naturel malzemeler kullanılır Çoğu zaman mekana has büyük ölçekli eserler yaratır Geçici ya da kalıcı olabilir
Toprak sanatı	Toprak işleri olarak da bilinir Manzarada yaratılan bir heykel türü Kalıcı ya da geçici olabilir
Çevresel heykel	Organik ortamda ya da naturel ortamla beraber yaratılan bir heykel türü Kalıcı ya da geçici olabilir Siteye has ya da taşınabilir olabilir
Toprak sanatı zamanı	1960’larda ortaya çıktı Minimalist sanat akımından etkilenmiştir Dünya genelinde sanatçılar tarafınca uygulandı
Toprak sanatı hareketi	Toprak sanatı yaratan, gevşek bir halde tanımlanmış bir sanatçı grubu Robert Smithson, Michael Heizer ve Christo şeklinde sanatçıları ihtiva eder Çevresel tesiri sebebiyle eleştirildi

II. Toprak Sanatı

Arazi sanatı, naturel ortamda yaratılan bir sanat biçimidir. Çoğu zaman kayalar, toprak ve su şeklinde büyük ölçekli malzemelerin kullanımını ihtiva eder. Arazi sanatı, 1960’larda dünyanın artan kentleşmesine bir reaksiyon olarak ortaya çıktı. Sanatçılar, doğayla çatışmaktan ziyade doğayla ahenk içerisinde olan sanat eserleri yaratmaya başladılar.

Toprak sanatının öncülerinden biri Amerikalı sanatçı Robert Smithson’dı. Smithson, Büyük Tuz Gölü’ndeki büyük bir siyah bazalt kaya bobini olan Spiral Jetty (1970) de dahil olmak suretiyle Amerikan Batısı’nda bir takım toprak emek harcaması yarattı. Smithson’ın emekleri Minimalist sanat akımından etkilenmişti ve toprak sanatını hem anıtsal bununla birlikte geçici sanat eserleri yaratmanın bir yolu olarak görüyordu.

Öteki mühim kara sanatçıları içinde Michael Heizer, Christo ve Jeanne-Claude ve Nancy Holt yer alır. Heizer, Nevada çölüne oyulmuş iki mil boyunda bir hendek olan Double Negative (1969) şeklinde büyük ölçekli heykelleriyle tanınır. Christo ve Jeanne-Claude, çoğu zaman binalar ya da köprüler şeklinde büyük nesneleri sarmayı içeren geçici sanat eserleri yarattılar. Holt, yöresel sanatın öncülerinden bir tanesiydi ve emekleri çoğu zaman sanat ve mimari arasındaki ilişkiyi araştırıyordu.

Toprak sanatı, başlangıcından bu yana tartışmalı olmuştur. Birtakım eleştirmenler bunun reel bir sanat olmadığını savunurken, ötekiler çevresel ve politik önemi sebebiyle onu övmüştür. Tartışmalara karşın, toprak sanatı çağdaş sanat tarihinin mühim bir parçası haline gelmiştir.

III. Arazi Sanatının Değişik Türleri

Arazi sanatı, kullanılan malzemelere, eserin ölçeğine ve kullanılan yöntemlere bakılırsa birkaç değişik türe ayrılabilir. En yaygın arazi sanatı türlerinden bazıları şunlardır:

• Toprak İşleri: Bunlar kaya, toprak ve su şeklinde naturel malzemelerden meydana getirilen büyük ölçekli heykellerdir.
• Çevresel heykeller: Bunlar naturel manzaraya entegre edilmiş, daha ufak ölçekli heykellerdir.
• Enstalasyonlar: Bunlar muayyen bir mekanda yaratılan ve hemen sonra sökülen geçici sanat eserleridir.
• Performans sanatı: Bu tür arazi sanatı, sanatçının naturel çevreyle performatif bir halde etkileşime girmesini ihtiva eder.

Arazi sanatı coğrafi konumuna bakılırsa de sınıflandırılabilir. Arazi sanatının en malum örneklerinden bazıları ABD Birleşik Devletleri’nde bulunur, örnek olarak Robert Smithson’ın Utah’taki Spiral Jetty (1970) ve Michael Heizer’ın Nevada’daki Double Negative (1969-70). Sadece arazi sanatı Afrika çöllerinden Cenup ABD’nın yağmur ormanlarına kadar dünyanın her yerinde bulunabilir.

IV. Arazi Sanatında Kullanılan Malzemeler

Toprak sanatçıları çalışmalarında kaya, toprak ve su şeklinde naturel malzemelerin yanı sıra beton, çelik ve plastik şeklinde insan yapımı malzemeler de dahil olmak suretiyle muhtelif malzemeler kullanırlar.

Michael Heizer’ınki şeklinde büyük ölçekli toprak işleri kurmak için çoğu zaman naturel malzemeler kullanılır Çift olumsuzluk (1969-70), Nevada çölünde meydana getirilen iki büyük kazıdan oluşuyor.

İnsan yapımı malzemeler çoğu zaman Christo ve Jeanne-Claude’unki şeklinde daha geçici eserler yaratmak için kullanılır. Yüzen İskeleler (2016), İtalya’daki Iseo Gölü’ne kurulan bir takım yüzen yürüyüş yolundan oluşuyordu.

Toprak sanatçıları çoğu zaman malzemeleri beklenmedik ya da alışılmamış bir halde kullanırlar. Mesela, Robert Smithson’ın Spiral İskele (1970), Utah’daki Büyük Tuz Gölü’nde bulunan, spiral bir formasyonda dizilmiş siyah bazalt kayalarından oluşmuştur.

Arazi sanatında kullanılan malzemeler, eserin anlamı üstünde mühim bir etkiye haiz olabilir. Mesela, toprak işlerinde naturel malzemelerin kullanması, araziyle bir irtibat hissi yaratabilirken, geçici eserlerde insan yapımı malzemelerin kullanması, insan varoluşunun geçici doğasını vurgulayabilir.

V. Arazi Sanatında Kullanılan Teknikler

Toprak sanatçıları eserlerini yaratmak için muhtelif teknikler kullanırlar, bunlardan bazıları şunlardır:

• Kazma
• Tümsek
• Yığma
• Vahşi
• Tekrar şekillendirme
• Nesneleri manzaraya yerleştirme
• Organik malzemeler kullanarak
• Ateşle çalışmak
• Geçici eserler yaratmak

Kara sanatçıları çoğu zaman büyük ölçekte çalışırlar ve eserleri uzaktan görülebilir. Ek olarak kayalar, toprak ve su şeklinde sanatta tipik olarak bulunmayan malzemeler de kullanabilirler.

Arazi sanatında kullanılan teknikler, sanatçının hedeflerine ve eserin yaratıldığı muayyen yere bağlı olarak değişebilir. Mesela, naturel manzarayla diyalog halinde olan bir yaratı yaratmakla ilgilenen bir sanatçı, daha heykelsi ya da mimari bir yaratı yaratmakla ilgilenen bir sanatçıdan değişik teknikler kullanabilir.

VI. Toprak Sanatçıları İçin Emniyet Endişeleri

Arazi sanatı tehlikeli bir aktivite olabilir, şu sebeple sanatçılar çoğu zaman uzak yerlerde çalışır ve ağır makineler kullanır. Arazi sanatçılarının bilincinde olması ihtiyaç duyulan bir takım emniyet endişesi vardır, bunlar içinde şunlar bulunur:

• Ağır makinelerle çalışmak. Arazi sanatçıları sanat eserlerini yaratmak için çoğu zaman buldozer ve yerkazar şeklinde ağır makineler kullanırlar. Sanatçı müsait biçimde eğitilmemiş ya da denetlenmemişse bu tehlikeli olabilir.
• Uzak yerlerde çalışmak. Arazi sanatçıları çoğu zaman uzak yerlerde çalışırlar, bu da bir kaza niteliğinde yardım almayı zorlaştırabilir.
• Tehlikeli maddelere maruz kalma. Kara sanatçıları kurşunlu boya, asbest ve kimyasallar şeklinde tehlikeli maddelere maruz kalabilir.
• Hava koşulları. Arazi sanatçıları, faaliyetlerinden ilkin ve emek verme esnasında hava koşullarının bilincinde olmalıdır. Aşırı sıcak, soğuk, yağmur ve rüzgarın tamamı bir emniyet riski oluşturabilir.

Arazi sanatçıları bu emniyet risklerini azaltmak için şu adımları atmalıdır:

• Müsait tahsil ve kontrol almak. Arazi sanatçıları ağır makinelerin ve öteki araçların iyi mi kullanılacağı hikayesinde müsait tahsil almalıdır. Ek olarak, emniyet risklerini belirlemelerine ve azaltmalarına destek olabilecek nitelikli bir süpervizörle çalışmalıdırlar.
• Güvenilir bir yerde çalışın. Arazi sanatçıları uçurumlar, dengesiz zemin ve zehirli bitkiler şeklinde tehlikelerden uzak bir yer seçmelidir.
• Müsait emniyet ekipmanını kullanmak. Arazi sanatçıları, sert şapkalar, emniyet gözlükleri ve eldivenler şeklinde koruyucu kıyafetler giymelidir. Ek olarak tehlikeli maddelerle çalışırken teneffüs cihazları ve kulak koruması şeklinde emniyet ekipmanları da kullanmalıdırlar.
• Hava koşullarının bilincinde olmak. Arazi sanatçıları faaliyetlerinden ilkin ve emek verme esnasında hava tahminini denetim etmelidir. Hava koşulları oldukça tehlikeliyse çalışmalarını daha emin bir zamana ertelemelidirler.

Arazi sanatçıları bu adımları atarak kaza ve faydalanma riskini azaltmaya destek olabilirler.

VII. Arazi Sanatının Etraf Üstündeki Tesiri

Arazi sanatının etraf üstünde hem pozitif bununla birlikte negatif mühim bir tesiri olabilir. Bir taraftan arazi sanatı, çevresel problemler hikayesinde farkındalığı artırmaya ve korumayı teşvik etmeye destek olabilir. Mesela, çoğu zaman naturel malzemeler içeren büyük ölçekli toprak işleri yaratan Robert Smithson’ın emek harcaması, çevreyi korumanın önemi hikayesinde farkındalığı artırmaya destek olduğundan takdir edilmiştir.

Öte taraftan, arazi sanatının etraf üstünde negatif bir tesiri de olabilir. Mesela, birtakım arazi sanatı projeleri büyük oranda nebat örtüsünün kaldırılmasını ya da çevredeki ortama zarar verebilecek büyük yapıların inşasını gerektirir. Ayrıca, arazi sanatı projeleri ziyaretçileri çekebilir ve bu da artan trafiğe ve kirliliğe yol açabilir.

Genel hatlarıyla, arazi sanatının etraf üstündeki tesiri karmaşıktır ve projenin ölçeği, kullanılan malzemeler ve projenin konumu şeklinde bir takım faktöre bağlıdır. Arazi sanatı projelerinin gerçekleştirilmeden ilkin potansiyel çevresel etkilerini göz önünde bulundurmak önemlidir.

Toprak Sanatının Toplumdaki Görevi

Toprak sanatı, çevrecilik, bürokrasi ve maneviyat şeklinde oldukça muhtelif sosyal sorunları keşfetmek için kullanılmıştır. Birtakım toprak sanatçıları, iklim değişikliği ve ormansızlaşma şeklinde çevresel sorunlara ait farkındalığı artırmayı amaçlayan eserler yaratmıştır. Ötekiler, cenk ya da hükümet politikalarına karşı protesto şeklinde politik ifadeler yapmak için toprak sanatını kullanmıştır. Ötekiler ise tinsel fikir ya da hayranlık uyandırmayı amaçlayan eserler yaratmıştır.

Arazi sanatı, fikirleri iletmek ve mühim mevzular ile alakalı farkındalık yaratmak için kuvvetli bir enstruman olabilir. Ek olarak sanatçıların naturel dünyayla irtibat kurması ve kendi maneviyatlarını anlatım etmesi için bir yol olabilir.

Meşhur Toprak Sanatçıları

En meşhur toprak sanatçılarından bazıları şunlardır:

• Robert Smithson
• Michael Heizer
• Christo ve Jeanne-Claude
• Andy Goldsworthy
• Damien Hirst

Bu sanatçılar, çoğu zaman naturel çevreyle etkileşime giren büyük ölçekli, mekana has çalışmalarıyla tanınırlar. Emekleri dünyanın dört bir tarafındaki müzelerde ve galerilerde sergilendi ve sanat ve etraf ile alakalı düşünme biçimimizi şekillendirmeye destek oldu.

Meşhur toprak sanatçıları ile alakalı daha çok data için lütfen aşağıdaki kaynaklara bakın:

S: Arazi sanatı nelerdir?

A: Arazi sanatı, sıklıkla naturel malzemeler kullanılarak, naturel ortamda yaratılan bir sanat türüdür.

S: Arazi sanatının birtakım örnekleri nedir?

A: Toprak sanatına sözgelişi Robert Smithson’ın Spiral Jetty, Michael Heizer’ın Earthworks ve Christo ve Jeanne-Claude’un Running Fence isminde eserleri verilebilir.

S: Arazi sanatı yaratmanın zorlukları nedir?

A: Arazi sanatı yaratmanın zorlukları içinde izin alma zorunluluğu, çevresel hasar potansiyeli ve eserin zamanla bakımının zorluğu yer alır.